Tarihi Milattan Öncesine Dayanan Vejetaryenlik Uzun ve Sağlıklı Yaşamın Sırrı mı?

Vejetaryenlik ve vegan diyetler sağlık, hayvanları koruma ve ekolojik nedenlerden dolayı ülkemizde de giderek daha popüler hale gelmeye başladı. Kısa dönemlik uygulanabilecek bir diyetten çok bir yaşam tarzını ve kültürünü ifade eden Vejetaryenlik, hayvansal kaynaklı gıdaların sınırlı miktarda veya hiç tüketilmediği, bunların yerine bitkisel kaynaklı besinlerin tüketildiği bir beslenme şekli. Veganlık ise sadece bitkisel besinleri tüketen kişiler için yapılan bir tanımlama. Peki, Vejetaryenliğin sağlığımız üzerindeki etkileri neler? Vegan beslenmede nelere dikkat etmeliyiz? 

Doktortakvimi.com doktorlarından Beslenme Uzmanı ve Diyetisyen Gizem Gök, konuyla ilgili merak edilenlere açıklık getiriyor. Vejetaryenliğe ilişkin en eski belgeler Avrupa’da M.Ö 6. yy'a kadar dayanıyor. Yani karşımızda oldukça eski ve köklü bir beslenme kültürü var. Vejetaryenlik ile ilgili uzun yıllar temkinli bir yaklaşım sergilense de günümüzde yapılan bilimsel çalışmalar ve vejetaryen diyetin bazı hastalık risklerini azaltıcı etkisi sebebiyle, bu beslenme tarzına ilişkin ön yargılar azalıyor ve bu diyet giderek daha çok benimsenerek önem kazanıyor. 

Vegan beslenmede planlı ve özenli olmak gerekiyor 

Çeşitli beslenme şekilleri bulunan vejetaryenlikte her grup için ihtiyaç duyulan besin ögeleri farklılık gösterebiliyor. Vejetaryenler için dengeli beslenme problemleri genellikle protein, kalsiyum, demir, çinko, B12 vitamini, D vitamini ve yağ asitleri gibi besin ögelerinin dengeli ve yeterli alınıp alınmadığı konusunda görülürken, Doktortakvimi.com doktorlarından Beslenme Uzmanı ve Diyetisyen Gizem Gök’e göre bu beslenme grupları içinde özellikle vegan diyet en riskli olanı. 

Diyetisyen Gök vegan beslenmenin ancak planlı ve özenli bir beslenme programıyla sürdürülebilir hale getirilebileceğine dikkat çekiyor. Doktortakvimi.com doktorlarından Beslenme Uzmanı ve Diyetisyen Gizem Gök, vejetaryen beslenmenin olumlu, olumsuz etkilerini ve vegan beslenenlerin dikkat etmesi gerekenleri sıralıyor; 

Vejetaryen Beslenmenin Sağlığa Olumlu Etkileri 

 Lif açısından zengin bir diyet olduğundan sindirim sistemi sağlığını da olumlu etkiler. 

 Antioksidan yönünden zengindir. 

 Sebze ve meyve ağırlıklı bir beslenme düzeni olduğu için vitamin ve mineral alımı yüksek düzeyde sağlanır. 

 Doymuş yağ ve kolesterol alımı olmadığı için kalp sağlığını korur.  Böbrek ve safra taşı oluşma riski daha azdır. 

 Kilo vermeye yardımcı olur. 

 Bazı kanser türlerine karşı koruyucudur. 

 İnsülin direncini azaltır. 

Vejetaryen Beslenmenin Sağlığa Olumsuz Etkileri 

 B12 eksikliğine bağlı olarak; pernisiyöz anemi, büyüme geriliği, depresyon ve hafıza problemleri yaşanabilir. 

 Yetersiz protein alımına bağlı olarak aminoasitlerde eksiklik görülebilir ve kas kayıpları yaşanabilir. 

 Tahıl grubu besinlerde, baklagillerde ve diğer bitkisel ürünlerde yüksek oranda bulunan fitik asit; kalsiyum, magnezyum, demir ve çinko emilimini engelleyebilir. 

 Uzun vadede bu minerallerin düşmesine bağlı olarak kas kemik ağrıları, kansızlık gözlenebilir. 

 Yapılan son çalışmalar, bu tip beslenenlerde alerjilerin de 2 kat daha fazla görüldüğünü ortaya çıkarmıştır.